✨Trạm Đọc | Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người

Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính NgườiChúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao...

mua sản phẩm tại Shopee Mua tại Shopeemua sản phẩm tại TikiMua tại Tikimua sản phẩm tại LazadaMua tại Lazadamua sản phẩm tại TiktokMua tại Tiktok
Trạm Đọc | Hoàng hậu đỏ: Tình dục và  sự tiến hóa của bản tính người

Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người

Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu tình dục ở loài người đã phát triển như thế nào.

Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công cụ sắc bén của bộ môn sinh học xã hội và kế thừa những nghiên cứu khoa học của những đồng nghiệp đi trước, trong cuốn sách “Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người”, ông đã dẫn dắt người đọc đi sâu tìm hiểu bản chất của bản tính người.

Cuốn sách gồm 10 chương, chia nội dung làm 2 phần tiến hóa và bản tính người. Ba phần đầu tiên của cuốn sách này là nói về tiến hóa, vì hiểu biết nền tảng về tiến hóa là quan trọng. Nhưng nếu như không thích các vấn đề về Gen thì các bạn cũng có thể tiến tới ngay các phần sau giải đáp hàng tá các thắc mắc rất thực tế trong xã hội về bản tính người, như: về sự khác biệt giữa giới tính nam và nữ, bản chất tình dục ở loài người, tình dục đồng giới, bản tính đàn ông và chế độ đa thê, bản tính nữ và chế độ một vợ một chồng hay tại sao đàn ông giàu có lại kết hôn với phụ nữ xinh đẹp?

Cái tên “Hoàng Hậu Đỏ” trong tiêu đề là dựa theo tên một quân cờ mà Alice gặp trong truyện “Thế giới trong gương”. Hoàng Hậu Đỏ là nhân vật cứ chạy mải miết không nghỉ mà vẫn không tiến được bao xa vì cảnh vật xung quanh cũng di chuyển cùng với nó. Bạn chạy càng nhanh, thế giới chuyển động cùng bạn càng nhanh và tiến bộ mà bạn đạt được càng ít. Cuộc đời là một cuộc thi đấu cờ mà nếu bạn thắng ván này thì đến ván sau bạn phải chấp đối thủ một con tốt. Đây là một ý tưởng ngày càng có ảnh hưởng trong thuyết tiến hóa và ta sẽ gặp lại nó nhiều lần xuyên suốt cuốn sách này.

Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ sẽ thể hiện hết sức rõ rệt trong quan hệ giữa thú săn mồi và con mồi, giữa những vật ký sinh và vật chủ, giữa con đực và con cái của cùng một loài. Mọi sinh vật trên Trái Đất đều tham gia vào cuộc thi đấu cờ theo quy tắc Hoàng Hậu Đỏ với những vật ký sinh (hay vật chủ) của mình, với những con thú săn mồi (hay con mồi) của mình, và trên hết, với bạn tình của mình.

Nếu bạn là một người yêu thích khoa học, sinh học tiến hóa, hay chỉ quan tâm đến vấn đề bản chất giới tính của đàn ông và phụ nữ trong các mối quan hệ xã hội, tình yêu, bạn tình, vợ chồng,… cuốn sách này là dành cho bạn!

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Hoàng hậu đỏ buộc chúng ta phải suy nghĩ lại mọi thứ từ sự tồn tại dai dẳng của phân biệt giới tính đến sự bền bỉ của tình yêu lãng mạn.”

“Một cuốn sách tuyệt vời, dí dỏm và sáng suốt, và chứa đầy những phỏng đoán khiêu khích.” - Wall Street Journal

CÂU QUOTE HAY

1, Khám phá và mô tả bản tính người, tìm hiểu xem nó khác bản tính của các động vật khác như nào là một nhiệm vụ thú vị không kém những nhiệm vụ khác mà khoa học đang đối mặt; nó cũng ngang tầm với việc nghiên cứu nguyên tử, gen và nguồn gốc vũ trụ. Thế nhưng khoa học vẫn khăng khăng né tránh thách đố này.

2, Trò chơi cờ vua sẽ thu hút đến thế nào nếu tất cả các quân cờ có đam mê và có trí năng, ít nhiều nhỏ bé và mưu mô; nếu bạn không chỉ không chắc chắn về đối thủ mà còn có chút không chắc chắn về bản thân mì

TRÍCH ĐOẠN HAY

1, Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ không hiện diện trong mọi sự kiện tiến hóa. Hãy lấy ví dụ về loài gấu Bắc cực có bộ lông trắng và dày. Bộ lông dày là bởi vì tổ tiên gấu Bắc cực nào chịu lạnh tốt hơn thì sẽ sống sót tốt hơn để sinh sản. Như vậy có một quá trình tiến hóa tương đối đơn giản: lông cứ ngày càng dày hơn và gấu ngày càng cảm thấy ấm hơn. Lớp lông cách nhiệt ở gấu ngày càng dày hơn nhưng cái lạnh không vì thế mà trở nên ghê gớm hơn. Nhưng lông gấu có màu trắng vì nguyên nhân khác: ngụy trang. Gấu trắng có thể bí mật tiến lại gần hải cẩu dễ dàng hơn nhiều so với gấu nâu. Chắc là thuở xưa gấu từng dễ dàng tiến lại gần lũ hải cẩu Bắc cực bởi vì hải cẩu không hề sợ kẻ thù nào trên băng, hệt như ngày nay lũ hải cẩu Nam cực nằm trên băng mà hoàn toàn không biết sợ là gì. Vào ngày ấy, lũ gấu tiền Bắc cực dễ dàng bắt được hải cẩu. Nhưng chẳng bao lâu sau, những con hải cẩu nhút nhát, hay hoảng sợ có cơ hội sống lâu hơn những con hải cẩu cả tin, nên dần dần hải cẩu ngày càng thận trọng hơn. Đời sống của loài gấu trở nên khó khăn hơn. Lũ gấu phải rón rén tiến lại gần hải cẩu, nhưng hải cẩu vẫn dễ dàng nhận ra những con gấu đang tiến đến. Cho đến một ngày (có thể không đột ngột như thế, nhưng về nguyên tắc thì vẫn vậy), do đột biến ngẫu nhiên, một con gấu đẻ ra đàn con màu trắng chứ không phải màu nâu như thường lệ. Loại gấu này phát triển và sinh sôi nảy nở vì hải cẩu không nhận thấy khi gấu tiến đến. Nỗ lực tiến hóa của hải cẩu lại trở nên công cốc; chúng lại lùi về điểm xuất phát. Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ vận hành như thế đấy.

2, Tại sao vòng eo lại quan trọng?

Câu trả lời cho câu hỏi này có thể nằm trong nghiên cứu của nhà tâm lý học người Ấn Độ tên là Dev Singh, hiện đang làm việc tại Đại học Texas ở Austin. Ông quan sát thấy cơ thể phụ nữ, không giống như đàn ông, trải qua hai lần thay đổi đáng chú ý giữa tuổi dậy thì và trung niên. Mười tuổi, một cô bé có dáng người không khác với dáng người cô có ở tuổi 40. Sau đó, đột nhiên các con số về số đo quan trọng của cô bị thay đổi: Tỉ lệ số đo vòng eo so với vòng ngực và hông của cô giảm đi nhanh chóng. Sau tuổi 30, nó lại tăng lên khi ngực cô mất đi sự săn chắc và vòng eo mất đi sự thon thả. Tỉ lệ của vòng eo so với ngực và hông không chỉ là những con số quan trọng mà còn là đặc điểm mà thời trang luôn nhấn mạnh đến. Áo lót, áo nịt ngực, vòng làm phồng váy, khung lót áo và váy phồng tồn tại để làm cho vòng eo trông nhỏ hơn so với ngực và mông. Áo ngực, miếng ghép độn ngực, miếng đệm vai (làm cho vòng eo trông nhỏ hơn) và thắt lưng bó sát ngày nay cũng có nhiệm vụ tương tự.

Singh nhận thấy rằng mặc dù cân nặng của các cô gái P đã thay đổi, có một đặc điểm thì không: tỉ lệ giữa vòng eo và vòng hông của họ. Hãy nhớ lại rằng Bobbi Low tại Đại học Michigan cho rằng mỡ ở ngực và mông bắt chước xương hông rộng và lượng mô vú cao, trong khi vòng eo gầy chỉ ra rằng những đặc điểm đó không thể là do mỡ gây ra. Lý thuyết của Singh hơi khác biệt nhưng cũng tương đồng một cách thú vị. Ông lập luận rằng, đàn ông sẽ thấy phụ nữ với gần như cân nặng nào cũng hấp dẫn miễn là vòng eo của cô ấy nhỏ hơn nhiều so với hông.18

Nếu thấy điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, hãy xem xét kết quả thí nghiệm của Singh. Đầu tiên, ông cho những người đàn ông xem bốn phiên bản của cùng một bức ảnh về phần giữa cơ thể của một phụ nữ trẻ mặc quần short. Mỗi bức ảnh được thay đổi chút ít tỉ lệ giữa eo và hông: 0:6; 0:7; 0:8 và 0:9. Lần nào cũng vậy, họ đã chọn phiên bản hấp dẫn nhất là phiên bản có tỉvòng eo nhỏ nhất. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng ông đã thấy một sự nhất quán đáng chú ý giữa các đối tượng nghiên cứu của mình. Tiếp theo, ông cho các đối tượng nghiên cứu xem một loạt các hình vẽ phụ nữ, thay đổi theo cân nặng và theo tỉ lệ giữa eo và hông. Ông thấy rằng một người phụ nữ nặng cân với tỉ lệ eo và hông thấp được ưa thích hơn một phụ nữ gầy với tỉ lệ eo và hông cao. Hình mẫu lý tưởng là người có tỉ lệ eo và hông nhỏ nhất chứ không phải là người có thân hình gầy nhất.

Mối quan tâm của Singh là về chứng chán ăn, những kẻ bắt nạt và phụ nữ bị ám ảnh bởi việc giảm cân ngay cả khi họ gầy. Ông tin rằng vì việc ăn kiêng của phụ nữ gầy không có tác dụng gì đối với tỉ lệ vòng eo và hông – nếu có thì nó làm cho tỉ lệ này lớn hơn vì hông bị thu nhỏ lại – họ bất hạnh vì không bao giờ cảm thấy mình hấp dẫn hơn.

Tại sao tỉ lệ eo-hông lại quan trọng? Singh quan sát thấy rằng sự phân phối chất béo “gynoid”, loại mỡ tích tụ nhiều hơn ở hông, ít hơn ở thân trên, rất cần thiết cho những thay đổi nội tiết tố liên quan đến khả năng sinh sản ở nữ giới. Sự phân bố chất béo “android”, mỡ tích tụ ở bụng và ít hơn ở hông, liên quan đến các triệu chứng bệnh tật ở nam giới như bệnh tim, thậm chí cả ở phụ nữ. Nhưng cái nào là nguyên nhân và cái nào là kết quả? Theo tôi, có nhiều khả năng là ảnh hưởng của nó đến cả hình dáng và hormone đều do sự chọn lọc giới tính của các thế hệ nam giới hơn là do sở thích của nam giới về hình dáng bởi vì đó là cách duy nhất các hormone có thể bị buộc phải làm việc. Khoảng thời gian tương đối ngắn mà phụ nữ có thân hình đồng hồ cát, giả sử từ 15 đến 30 tuổi, là một hiện tượng chọn lọc giới tính. Nó là do sự cạnh tranh để thu hút đàn ông hơn bất kỳ nhu cầu sinh học nào khác. Đàn ông đã vô thức đóng vai trò là người gây giống có chọn lọc của phụ nữ.

Low đưa ra một lý do khả dĩ cho sự ưa thích tỉ lệ eo hông thấp của nam giới – chọn phụ nữ hông rộng có khả năng sinh nở cao hơn. Hầu hết loài vượn sinh ra những con non có bộ não đã phát triển được một nửa. Não của các em bé sơ sinh đã phát triển một phần ba ở thời điểm được sinh ra và chúng ở trong bụng mẹ trong khoảng thời gian ít hơn nhiều so với động vật có vú bình thường, so với tuổi thọ của con người. Lý do rất rõ ràng: Nếu cái lỗ trong khung xương chậu mà qua đó chúng ta được sinh ra  tương đối lớn hơn, các bà mẹ của chúng ta sẽ không thể đi lại được. Chiều rộng của hông con người đạt đến một giới hạn nhất định và không thể lớn hơn được nữa. Khi bộ não tiếp tục phát triển lớn hơn, sinh sớm hơn là lựa chọn duy nhất của loài người. Hãy tưởng tượng áp lực tiến hóa của quá trình này lên kích thước hông của phụ nữ. Người đàn ông luôn luôn khôn ngoan khi chọn người phụ nữ có hông lớn nhất mà anh ta có thể tìm thấy, thế hệ này qua thế hệ khác, trong hàng triệu năm. Tại một thời điểm nhất định, kích thước vùng hông không lớn hơn được nữa nhưng đàn ông vẫn có sở thích này, vì vậy phụ nữ có vòng eo thon thả trông có vẻ có hông lớn hơn nên được ưa thích hơn.19

Tôi không biết mình có tin câu chuyện này hay không. Tôi không thể tìm thấy lỗ hổng logic nào trong đó (mặc dù trong lần đọc đầu tiên dường như có rất nhiều), cũng như tôi không thể hoàn toàn cho rằng nó phù hợp để lý giải niềm đam mê sự mảnh mai của đàn ông. Tôi cũng có một nghi ngờ dai dẳng về các giả định của chúng ta rằng xu hướng ngưỡng mộ sự mảnh mai đã thay đổi. Giả sử các giả định của chúng ta là sai, như trong câu chuyện của nhà vua và con cá vàng. Giả sử đàn ông luôn thích phụ nữ mảnh mai hơn phụ nữ mập mạp vì sự mảnh mai có nghĩa là trẻ trung và trinh tiết. Rốt cuộc, như mọi công ty mỹ phẩm và bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đều biết, tuổi trẻ luôn là chìa khóa đáng tin cậy nhất của cái đẹp. Có lẽ đàn ông không coi sự mảnh mai là dấu hiệu của địa vị hoặc khả năng sinh sản mà là của tuổi trẻ.

Tuổi trẻ đồng nghĩa với cái đẹp? Đàn ông không thể biết được tuổi tác của phụ nữ. Anh ta phải suy ra dựa trên ngoại hình, hành vi và danh tiếng của cô ấy. Điều thú vị đáng lưu ý là nhiều đặc điểm được chú ý nhất về vẻ đẹp phụ nữ lại bị suy giảm nhanh chóng theo tuổi tác: làn da không tỳ vết, đôi môi đầy đặn, đôi mắt trong veo, bộ ngực vun cao, vòng eo thon thả, đôi chân thon dài, thậm chí cả mái tóc vàng óng, thứ mà không có sự can thiệp của chất hóa học, hiếm khi có thể tồn tại ngoài tuổi 20, ngoại trừ những người có chế độ ăn uống tập luyện lành mạnh nhất (giống như người Viking). Theo hướng đã phát triển ở Chương 5, những điều này không thể giả mạo được. Chúng nói lên tuổi tác mà không dễ ngụy trang nếu không có phẫu thuật, trang điểm hoặc mạng che mặt. Từ lâu, người ta đã nhận thấy mái tóc vàng của phụ nữ được người châu Âu cho là đẹp hơn màu nâu hoặc đen. Thời La Mã cổ đại, phụ nữ nhuộm tóc vàng. Ở nước Ý thời trung cổ, mái tóc vàng và cái đẹp không tách rời nhau. Ở Anh, từ “vàng hoe” đồng nghĩa với “đẹp đẽ”.20 Mái tóc vàng óng của phụ nữ là một đặc điểm không thể giả mạo được trong việc chọn lọc giới tính, giống như dải đuôi dài của loài chim én. Tóc vàng ở trẻ em là một gen khá phổ biến ở người châu Âu (và rất thú vị là thổ dân Úc cũng như vậy). Vì vậy, khi một đột biến xuất hiện ở thời điểm không quá xa trong quá khứ, ví dụ ở một nơi nào đó gần Stockholm, mái tóc có màu vàng đến tận tuổi trưởng thành nhưng không vượt quá độ tuổi 20, bất kỳ người đàn ông nào có sở thích di truyền với phụ nữ tóc vàng sẽ chỉ kết hôn với phụ nữ trẻ tuổi, việc mà – trong một nền văn minh coi trọng hình thức – những người khác có thể không làm như vậy. Do đó, họ sẽ để lại nhiều hậu duệ hơn và sở thích di truyền về mái tóc vàng sẽ lan rộng. Điều này đến lượt nó sẽ gia tăng sự lan truyền của bản thân tính trạng bởi vì nó thực sự là một chỉ số trung thực về khả năng sinh sản của phụ nữ. Do đó, các quý ông thích phụ nữ tóc vàng.21

Tất nhiên, sở thích di truyền của nam giới là tùy ý, hoặc, nếu bạn thích, có thể nói nó là một câu chuyện ngụ ngôn. Có nhiều khả năng việc ưa thích tóc vàng của đàn ông Bắc Âu, nếu nó tồn tại, là một đặc điểm văn hóa được gieo vào trong họ một cách vô thức về mối liên quan giữa tóc vàng và tuổi trẻ. Mối liên hệ mà, một cách tình cờ, ngành công nghiệp mỹ phẩm đang nhanh chóng phá hoại. Nhưng ảnh hưởng là giống nhau: Một sự thay đổi di truyền do sở thích giới tính mang lại. Giả thuyết thay thế là đề xuất một số lý do tự nhiên cho việc tóc vàng có lợi thế, ví dụ, nó đi với làn da trắng, và làn da trắng sáng cho phép hấp thụ tia cực tím để giúp loại bỏ tình trạng thiếu vitamin D. Nhưng làn da không trắng hơn quá nhiều ở những người Thụy Điển tóc vàng so với người Thụy Điển tóc sẫm màu. Thực ra, làn da trắng đi với tóc đỏ chứ không phải tóc vàng.

Cho đến gần đây, chọn lọc giới tính là lý lẽ cuối cùng, khi lời kêu gọi chọn lọc tự nhiên do “môi trường” đã thất bại. Nhưng tại sao như vậy? Tại sao lại hợp lý hơn khi cho rằng người vùng Baltic chọn tóc vàng là do thiếu vitamin D hơn là cho rằng nó được chọn theo sở thích giới tính? Bằng chứng đang bắt đầu tích lũy chứng minh rằng con người là một loài có tính chọn lọc giới tính cao và nó giải thích cho sự khác biệt lớn giữa các chung tôc về râu tóc, chiều dài mũi, độ dài tóc, độ xoăn của tóc, râu, màu mắt – những thay đổi ít liên quan đến khí hậu hoặc bất kỳ yếu tố vật lý nào khác. Ở loài trĩ đỏ, cứ một trong 46 quần thể hoang dã sống cô lập ở Trung Á lại có một sự kết hợp khác nhau trong phần trang trí bộ lông của những con chim trống: cổ trắng, đầu xanh lục, phao câu xanh lam, ngực màu cam. Tương tự như vậy, ở con người, chọn lọc giới tính là yếu tố ảnh hưởng.22

Nỗi ám ảnh của đàn ông với tuổi trẻ là đặc trưng của con người. Không có loài động vật nào khác được nghiên cứu có nỗi ám ảnh này mạnh mẽ đến như vậy. Tinh tinh đực thấy những con cái trung niên cũng như hấp dẫn như những con cái trẻ tuổi miễn là chúng đang ở thời kỳ động dục. Điều này rõ ràng là do thói quen hôn nhân trọn đời của con người, và thời gian nuôi con dài, chậm cũng là đặc trưng duy nhất của loài người. Nếu một người đàn ông dành trọn cuộc đời của mình cho một người vợ, anh ta phải biết rằng cô ấy có một đời sống sinh sản tiềm tàng lâu dài phía trước. Nói cách khác, chúng ta được sinh ra từ những người đàn ông chọn phụ nữ trẻ làm bạn đời và vì thế để lại nhiều con trai và con gái hơn những người đàn ông khác.23

THÔNG TIN TÁC GIẢ:

Matthew White Ridley (sinh năm 1958)

Nhà khoa học, nhà báo và doanh nhân người Anh. Ông nổi tiếng với các bài viết về khoa học, môi trường và kinh tế, thường xuyên cộng tác với tờ The Times.

Tác phẩm tiêu biểu:

  • The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994)

  • Genome (1999)

  • The Rational Optimist: How Prosperity Evolves (2010)

  • The Evolution of Everything: How Ideas Emerge (2015)

  • Viral: The Search for the Origin of COVID-19 (2021)

mua sản phẩm tại Shopee Mua tại Shopeemua sản phẩm tại TikiMua tại Tikimua sản phẩm tại LazadaMua tại Lazadamua sản phẩm tại TiktokMua tại Tiktok
Chương 1: Những quy định chung Chương 2: Thành lập doanh nghiệp Chương 3: Công ty trách nhiệm hữu hạn Chương 4: Doanh nghiệp nhà nước Chương 5: Công ty cổ phần Chương 6: Công
Cuốn sách "Để Không Bị Bỏ Lại Phía Sau: Cơ Hội Và Năng Lực Hòa Nhập Xã Hội Của Phụ Nữ Dân Tộc Thiểu Số (Nghiên cứu ở Tây Bắc)" là một nghiên cứu chuyên
Chương I : Con Đường Gây Dựng Sự Nghiệp Vô Cùng Gian Nan - Sau Cơn Mưa Bão Sẽ Là Cầu Vồng Rực Rỡ Chương II: Làm Tổng giám đốc cần phải có dã tâm
  Cuốn sách "Chính Sách Hướng Nam Mới Của Đài Loan Và Tác Động Của Nó Đối Với Quan Hệ Đài Loan - Đông Nam Á" là một nghiên cứu chuyên sâu về chính sách
Cuốn sách "Gia Đình Trung Lưu Ở Việt Nam Với Các Quá Trình Phát Triển Kinh Tế - Xã Hội - Văn Hóa" là một nghiên cứu chuyên sâu về vai trò và tác động
Cuốn sách "Tái cấu trúc kinh tế vùng Nam Trung Bộ nhằm phát triển bền vững đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030" do TS. Bùi Đức Hùng (chủ biên) biên soạn và xuất bản
Thêm vào đó là các bài tập, các tư thế Yoga cơ bản làm nóng người, các phương pháp thư giãn, hít thở và tập trung tâm trí. Các bài tập được sắp xếp thành
Nghệ thuật trong 30 giây (Susie Hodge): Con người đã sáng tạo nghệ thuật trong suốt hàng nghìn năm. Họ điêu khắc, vẽ, in, tạo ra những tác phẩm từ nhỏ xíu đến đồ sộ,
Tên sách: Dẫn Luận Ngôn ngữ học Tác giả: VŨ ĐỨC NGHIỆU (Chủ biên) - NGUYỄN VĂN HIỆP Nhà xuất bản: NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội Năm xuất bản: 2024 Số trang: 372
Tâm hồn là bản ngã của con người, bản ngã càng lớn thì chấp ngã càng nặng, là lý trí, nhận thức, suy nghĩ, tình cảm, khát vọng, cảm xúc…Tâm hồn bật ra trong từng
NỘI DUNG CHÍNH “Thăm dò tiềm thức” - Một hành trình khám phá thế giới ẩn sâu trong tiềm thức con người. “Thăm dò tiềm thức” là một trong những văn bản diễn đạt tư
Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội, sử dụng đất đai để trồng trọt và chăn nuôi, khai thác cây trồng và vật nuôi làm tư liệu và nguyên
NỘI DUNG CHÍNH [nội dung chủ đạo của cuốn sách, thể loại, các điểm chính, tủ sách, đối tượng độc giả…] Nhắc mình không chỉ là một cuốn sách, mà còn là lời nhắc nhở
Quân Vương: Thuật Cai Trị - Machiavelli Quân Vương – Thuật Cai Trị (Tái Bản) là cuốn sách gối đầu giường của rất nhiều thế hệ chính trị gia và lãnh đạo trên thế giới. Được
Giới thiệu sách Cánh Tư - Fourth Wing Bước vào thế giới tàn khốc và huy hoàng của học viện quân sự đào tạo kỵ sĩ cưỡi rồng của tác giả có sách bán chạy
Quản Lý  Công Nghệ Thông Tin Trong Y Tế - Chiến Lược, Tầm Nhìn Và Kĩ Năng Giới thiệu cuốn sách Trong bối cảnh ngành y tế đang bước vào kỷ nguyên số hóa mạnh
PRE-ORDER - HÀNG ĐẶT TRƯỚC DỰ KIẾN HÀNG VỀ: 24/10/2025 NỘI DUNG CHÍNH “Sự thịnh vượng của các quốc gia” của Adam Smith là một trong những tác phẩm quan trọng nhất trong kinh tế
Loài Tinh Tinh Thứ Ba ------------   Jared Diamond là nhà khoa học - tác giả nổi tiếng trên Thế giới và cả Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông từng đoạt giải Pulitzer với
Loài Tinh Tinh Thứ Ba ------------   Jared Diamond là nhà khoa học - tác giả nổi tiếng trên Thế giới và cả Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông từng đoạt giải Pulitzer với
[Boxset Việt hoá] Dark Wood (Bộ bài & Sách hướng dẫn) Chào mừng bạn đến với Dark Wood - Khu rừng bóng tối, nơi giúp bạn tìm lại chính mình sau những lần lạc lối.
Sự Nghiệp Và Gia Đình Để giải thích cho chênh lệch thu nhập giữa nam và nữ, ta thường nói về định kiến giới trong doanh nghiệp, chuẩn mực xã hội, phân biệt nghề nghiệp...
Tóm tắt nội dung: Trong bối cảnh y tế ngày càng số hóa, công nghệ thông tin y tế (CNTTYT) giữ vai trò trung tâm của hệ thống vận hành. Cuốn sách này là một
NỘI DUNG CHÍNH “6 vật liệu định hình văn minh nhân loại” - Lịch sử, hiện tại và tương lai nhân loại qua lăng kính cát, muối, sắt, đồng, dầu và lithium. Trong lịch sử
Loài Tinh Tinh Thứ Ba ------------   Jared Diamond là nhà khoa học - tác giả nổi tiếng trên Thế giới và cả Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông từng đoạt giải Pulitzer với
Jared Diamond là nhà khoa học - tác giả nổi tiếng trên Thế giới và cả Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông từng đoạt giải Pulitzer với các tác phẩm mang tầm tri thức
Lì xì Tết bộ 6 chiếc. Sách trẻ con hát trẻ con chơi, Sách câu đố dân gian Việt Nam - Quê hương đất nước, hộp bìa cứng Nhã Nam
TS. Lý Hành Sơn đã có hơn 38 năm gắn bó với Viện Dân tộc học. Trong suốt quá trình công tác, TS. Lý Hành Sơn đã nghiên cứu về nhiều vấn đề khác nhau
Bộ Sách Đột Phá Tư Duy Kì Tốt Nghiệp THPT - Bí Kíp Vượt Qua Kì Thi Tốt Nghiệp THPT 2025 (Giải pháp hoàn hảo Chinh Phục Kì Thi Tốt Nghiệp THPT và thi Đại
Phàm phu hám lợi, kẻ sĩ háo danh. Lợi có thể khiến người ta giẫm lên kẻ khác, danh có thể khiến người ta quên cả chính mình. Tứ Thư không chỉ nói đến bản chất thiện lương
Uyên Hải Tử Bình - Tập 2: Cùng Thông Bảo Giám Trong truyền thống văn hóa Trung Quốc, thuật số Kinh dịch là một viên minh châu bất khả tư nghị. Trong nhiều trước tác
Tác giả: MARY ROACH Dịch giả: TRẦN TRƯƠNG PHÚC HẠNH Nhà xuất bản: Tổng Hợp TP.HCM Kích thước: 14 x 20.5cm Số trang: 444 Phát hành: 2023   SỰ KẾT HỢP ĐẦY THÚ VỊ GIỮA
TS. Lý Hành Sơn đã có hơn 38 năm gắn bó với Viện Dân tộc học. Trong suốt quá trình công tác, TS. Lý Hành Sơn đã nghiên cứu về nhiều vấn đề khác nhau
Cẩm Nang Diện Chẩn - Phương Pháp Đơn Giản Áp Dụng Tại Gia Hiện nay, phương pháp Diện Chẩn đã có mặt tại gần 40 nước trên thế giới như Pháp, Tây Ban Nha, Ý,
Cuộc Cách Mạng Thứ 9 của Sayed Nader Azam-Ali là một tác phẩm đặc biệt bởi nó không chỉ dừng lại ở việc bàn về nông nghiệp, mà còn mở ra góc nhìn mới về
Với Osho, Thiền không phải là giáo huấn, mà là tiếng chuông giúp bạn thức tỉnh. Bởi vì mỗi cá nhân chúng ta đều đang say ngủ, và giấc ngủ này phải bị phá vỡ.
A. NỘI DUNG CUỐN SÁCH Cuốn sách đưa ra những kiến thức mới về chatGPT – công cụ trí tuệ nhân tạo đang có sức hấp dẫn vô cùng lớn hiện nay. Trong cuốn sách này, tác giả giới thiệu về chatGPT và những tính năng cơ bản của nó, và những ứng dụng của trí tuệ nhân tạo nói chung trong các lĩnh vực như sản xuất, y tế và chăm sóc sức khỏe, giáo dục. Tiếp theo, tác giả chỉ ra hơn 10 ứng dụng AI mạnh mẽ nhất hiện nay có thể liên kết với chatGPT, đồng thời hướng dẫn từng bước về cách liên kết để độc giả có thể làm theo dễ dàng nhất.     B. CUỐN SÁCH NÀY DÀNH CHO AI? Cuốn sách này hướng đến những người đang quan tâm đến việc sử dụng trí tuệ nhân tạo cho công việc và cuộc sống.   Chưa biết gì về chatGPT và cách sử dụng. Đang muốn tìm hiểu về chatGPT. Chưa biết về các ứng dụng trí tuệ nhân tạo có thể phục vụ tốt cho công việc hiện nay. Lo lắng về vấn đề việc làm.   C. CUỐN SÁCH NÀY CÓ GÌ ĐẶC BIỆT? Định nghĩa về chatGPT và những ứng dụng của chatGPT. Cách trí tuệ nhân tạo được ứng dụng trong các lĩnh vực của cuộc sống. Mẫu 5.000 câu lệnh dùng cho chatGPT. Hướng dẫn chi tiết từng bước kèm hình ảnh từ cách tạo tài khoản cho đến cách sử dụng của các ứng dụng AI.   D. GIỚI THIỆU TÁC GIẢ CEO Tuấn Hà – Chủ tịch Vinalink Media – Chủ tịch CLB SEO Việt Nam – Đồng sáng lập và Phó chủ tịch VMCC (Cộng đồng tiếp thị và Truyền thông Việt Nam) – Giảng viên thỉnh giảng cao học Marketing CFVG Pháp Việt – Sáng lập mạng Khảo sát trực tuyến Việt Nam Vietnamsurvey.com – Chuyên gia sáng tạo ý tưởng truyền thông, chuyên gia tư vấn chiến lược Digital Marketing cho những tập đoàn lớn nhất Việt Nam. – Người làm SEO đầu tiên tại Việt Nam, đứng top keyword cạnh tranh như “dich vu seo” “dao tao seo” trong thời gian dài.
THẦN SỐ HỌC Bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho những câu hỏi chưa được giải quyết trong cuộc sống? Bạn tò mò vận mệnh được dành sẵn cho mình? Thần số học có
Tác giả khảo sát tiến trình sáng tạo của 7 danh nhân thuộc 7 lĩnh vực trí khôn khác nhau: Freud, Einstein, Picasso, Stravinsky, Eliot, Graham và Gandhi để rút ra những đặc điểm của tính sáng
Một mũi tên xé gió, một giang sơn trở mình Đất nước nguy nan. Hoàng quyền tàn lụi. Phủ chúa tiếm quyền vua. Thái tử bị vu oan rồi bị sát hại, vợ con bị
Tử vi đẩu số hay còn gọi là thuật Tử vi. Đây là bộ môn vừa có lịch sử lâu đời và cội nguồn văn hóa sâu xa, sở hữu một hệ thống lá số
Phong thủy có vai trò rất to lớn, tuy nhiên nó chỉ hỗ trợ, có tác dụng cải tiến, chứ không thể làm thay đổi hoàn toàn mệnh vận của một người. Phong thủy tốt
Học Trong “Học”, GS. André Giordan mở ra một cách tiếp cận hoàn toàn mới về bản chất của “sự học” (l’apprendre) – một cách tiếp cận có thể làm đảo lộn mọi quan niệm
Tác giả: William Glod Người dịch: Nhung Nguyễn THÔNG TIN XUẤT BẢN: Kích thước khổ: 13x19 Số Trang: 288 Giá bìa: 159.000 vnđ Mã EAN: 8936066694872 NXB liên kết: NXB Thanh Niên Sách do Công
- ISBN: 978-604-2-22742-1 - Tác giả:  - Đối tượng:  - Khuôn Khổ: 18x25 cm - Số trang: 172 - Định dạng: bìa mềm - Trọng lượng: 430 gramKhông chỉ là cổ tích, mà còn là
Bạn Không Cần Phải Tỏ Ra Hoàn Hảo Đến Thế 1. Tích cực nhưng đừng tích cực độc hại! Từ nhỏ chúng ta đã được dạy rằng: cảm nhận tích cực là thứ an toàn,
Bạn Không Cần Phải Tỏ Ra Hoàn Hảo Đến Thế 1. Tích cực nhưng đừng tích cực độc hại! Từ nhỏ chúng ta đã được dạy rằng: cảm nhận tích cực là thứ an toàn,
Đây là một quyển sách căn bản dành cho người muốn tìm hạnh phúc và sự bình an trong cuộc sống qua con đường tâm linh. Con đường Đạo của Đức Phật rất đơn giản,
Năm 1965, nhà giáo Phan Nam Sinh - con của ông - tiến hành việc soạn, sắp xếp, lập danh mục và gói buộc toàn bộ sách vở, báo chí cùng các bản thảo viết
Cuốn sách này được chia thành năm phần chính, bao gồm: Chạm tay vào thị trường tỷ đô, Lộ trình xây dựng khóa học trực tuyến từ A - Z, Bí quyết thu hút học
Khám phá cuốn sách 'Từ điển giải thích thuật ngữ báo chí', tài liệu chuyên sâu giúp bạn hiểu rõ hơn về các thuật ngữ quan trọng trong ngành báo chí Việt Nam. Với hơn
Vẫn tiếp nối mạch của "Chuyện người Hà Nội" tập 1 và tập 2, "Chuyện người Hà Nội" tập 3 này đưa bạn đọc đến với một Hà Nội đa sắc màu, nhiều cung bậc
Hiện nay, vai trò của chánh niệm trong giáo dục ngày càng được công nhận một cách rộng rãi. Sự thực tập chánh niệm giúp học sinh tăng cường khả năng chú tâm, ý thức
Cuốn sách bạn đang cầm trên tay hướng đến mục đích cung cấp những tri thức mạnh mẽ để giúp bạn làm cơ sở khám chữa bệnh của mình an toàn và năng suất hơn,
Thế giới đang dần trở nên quá tải với những thứ mà chúng ta luôn khao khát. Trong một thế giới tràn ngập ham muốn và sự quyến rũ của nhiều thứ khác, chúng ta
Nella Larsen sáng tác không nhiều, trong cả cuộc đời 72 năm của mình, bà chỉ xuất bản hai cuốn tiểu thuyết: Cát lún (Quicksand) và Giả mạo (Passing), cùng một số truyện ngắn và
Tôi luôn cố gắng viết phê bình theo cách giản dị, dễ hiểu là vì, một phần, do “chất” người. Tôi yêu thích sự đơn giản. Đơn giản và hài hước được thì càng tốt.
Hầu hết người dân Nhật Bản sẽ phải đọc một cuốn tiểu thuyết của Natsume Soseki ít nhất một lần trong đời. Văn chương của Soseki là chìa khóa cho sự hiểu biết về lịch sử Nhật
Nguồn tài nguyên giúp trường học chuyển từ trường học tốt đến trường học đẳng cấp thế giới Học tập siêu hiệu quả cung cấp một mô hình đột phá, có tính thực tiễn và
Trang đầu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Trang cuối
👁️ 137 | ⌚2025-09-21 17:19:51.462

QC Shopee
Dụng cụ nâng, di chuyển vật nặng đồ đạc thông minh bằng bộ con lăn hỗ trợ Dụng cụ nâng và hỗ trợ di chuyển đồ đạc thông minh Bị thoát vị đĩa đệm hay
Cuốn sách gồm 29 bước trong hành trình Nâng cao sự tự tin: “ Chữa lành nội tâm, chống lại nghịch cảnh” nổi bật như: Sự tự tin là gì và vì sao nó quan
“Hội chứng rối loạn phân li tập thể” là từ ngữ được cánh truyền thông sử dụng khi đề cập đến chuỗi các sự kiện kì bí khó lí giải liên tục xảy ra trong
Chuyện Tình Cửu Long - Tập 10 Những bí ẩn xung quanh cái ch.ết của Kujirai B dần được vén màn. Trong quá khứ, cô và Kudo hẹn hò rất hạnh phúc, thậm chí Kudo
Jean Henri Casimir Fabre là một nhà tự nhiên học, nhà côn trùng học và tác giả người Pháp được biết đến qua những cuốn sách nổi tiếng với phong cách sống động về đời
Montessori Thế Giới Của Các Thành Tựu - Cuốn Sách Đầu Tiên Về Thế Giới Dành Cho Trẻ Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Phụ Nữ. Công ty phát hành : NXB Phụ Nữ.
Hãy thử tưởng tượng thế giới xung quanh chúng ta giống như một căn nhà. Khi đó, khoa học chính là sức mạnh ẩn giấu bên trong ngôi nhà của bạn. Nó giúp ngôi nhà
Sách khổng lồ mở ra thế giới bí ẩn trong đêm Bạn vẫn cho rằng những con phố nơi thành thị hay vùng quê hoàn toàn yên tĩnh và hiu quạnh khi đêm xuống? Bạn
Úm Ba La Hóa Ra Thần Đồng - Thế Giới Đại Dương Bộ truyện tranh cung cấp kiến thức khoa học bổ ích cho bé. Giai đoạn đầu tiên làm quen với thế giới, bé
Sách - Hệ Thống Câu Hỏi Địa Lý 12 Theo Chủ Đề - Tác giả: Vũ Thị Ngọc Phước - Nhà xuất bản: NXB Dân Trí - Năm xuất bản: 2023 - Số Trang: 241
Thành phố Sư tử. Cường quốc châu Á. Xứ sở đa văn hóa. Thánh địa mua sắm. Thiên đường ẩm thực. Là một đảo quốc của những cao ốc sáng loáng và rừng mưa nguyên
Sách Khổng Lồ Mở Ra Thế Giới Bí Ẩn Trong Đêm Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Đinh Tị Books. Tác giả : Jiri Franta. Kích thước
Khi bước vào giai đoạn khủng hoảng đầu đời, các bạn nhỏ sẽ có nhiều phản ứng tiêu cực, thiếu sự hợp tác, đôi khi không kiểm soát được cảm xúc, hành vi… Đây chính
Từ các đền chùa và cung điện lộng lẫy cho tới các quán cà phê và quán bar thời thượng, Bắc Kinh có các địa điểm tuyệt vời để khám phá. Chỉ trong hơn ba
Quyển sách này dành cho những ai quan tâm đến quá trình phát triển và cải biến bản thân, chăm sóc sức khỏe thân thể, tâm lý và tâm linh của mình. Tất cả những
Ưu điểm của combo Mua hay bán khéo: - Giúp kích thích tư duy sáng tạo cho bé: Kích thích tư duy sáng tạo của bé thông qua việc tự tạo ra những gian hàng
Dành cho cô giáo, mẹ và bé tự làm đồ chơi. Mặt nạ dành cho bé : tập cho bé cầm kéo, rèn luyện đôi tay khéo léo, tập cho bé tính kiên nhẫn, rèn
Cuốn sách Tính toán thiết kế hệ dầm sàn thép được dùng làm tài liệu giảng dạy, học tập cho giảng viên, sinh viên ngành kỹ thuật xây dựng đồng thời dùng làm tài liệu
MÔ TẢ SẢN PHẨM Nhà phát hành: Công ty Văn Hóa Việt Thư Tác giả: Louis Ben Nhà xuất bản: NXB Phụ Nữ Việt Nam Năm xuất bản: 2024 Số trang: 14 trang Loại bìa:
sách Lịch dùng trong 1 năm Bính Ngọ 2026 Lịch Tam Tông Miếu là bộ lịch phát triển dựa theo vũ trụ quan và những triết lý tốt đẹp trong cuộc sống hàng ngày. Nội dung của